Nowa wersja Polskiej Bibliografii Naukowej (aktualnie skupiona na części sprawozdawczej) dostępna jest pod adresem:

https://pbn-ms.opi.org.pl/pbn-report-web

Można też korzystać ze starego interfejsu:

https://pbn.nauka.gov.pl/sedno-webapp/

Zachęcam do zapoznania się z informacjami o PBN poniżej.

---

 

„Polska Bibliografia Naukowa to portal Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego gromadzący informacje dotyczące polskich i zagranicznych czasopism naukowych oraz publikacji polskich naukowców.”

Projekt ten, cały czas w fazie „beta”, składa się z trzech części:

• aplikacji POL-index,
• baz Modułu Repozytoryjnego PBN,
• bazy Modułu Sprawozdawczego PBN.

 

POL-index

Do aplikacji POL-index, dane wprowadza redaktor naczelny danego czasopisma. Może robić to ręcznie (wypełniając formularz dla każdego artykułu), a w przypadku czasopism wydawanych w Wydawnictwie Naukowym Uniwersytetu Szczecińskiego – również eksportując dane z programu wspomagającego proces wydawniczy (wnus.edu.pl).

Moduł Repozytoryjny

Moduł Repozytoryjny PBN jest pierwszą aplikacją udostępnioną w ramach tegoż projektu i często mówi się o nim po prostu „PBN”. Aktualnie składa się on z czterech baz:

• bazy publikacji,
• bazy czasopism,
• bazy osób (naukowców),
• bazy instytucji.

 

Bazę publikacji może edytować każdy (wystarczy założyć konto). Przy czym zmiany w publikacjach afiliowanych do jednostek naukowych (powiązanych z bazą instytucji) mogą zostać odrzucone przez tzw. „managera bibliografii” danej instytucji (szczegóły tej i innych procedur znajdują się w pomocy PBN). Podobnie, powiązanie publikacji z autorem w „bazie osób”, wymaga potwierdzenia przez daną osobę.

W zamyśle MNiSW, Moduł Repozytoryjny ma być uzupełniany przez samych autorów (zainteresowanych promocją swoich publikacji),

Do połowy 2014 roku baza publikacji modułu repozytoryjnego PBN pozwalała na „import masowy” z systemów bibliotecznych. Ponieważ na Uniwersytecie Szczecińskim dysponujemy centralną bazą publikacji, a ręczne działania autorów blokowały możliwość edycji masowej, prosiliśmy pracowników naukowych o zaniechanie własnoręcznych edycji. Funkcja masowego importu radziła sobie z uzupełnianiem „bazy publikacji” oraz „bazy czasopism”, ale była mocno niedopracowana w części wiązania wprowadzonych danych z „bazą instytucji”, a w ogóle nie miała zaimplementowanej możliwości wiązania rekordów z „bazą osób”. Ówczesny operator PBN próbował dopracowywać działanie masowych importów, ale ostatecznie usunięto tą możliwość (choć zapowiada się jej powrót – patrz przedostatni akapit z „Informacja dla bibliotek akademickich i ośrodków informacji naukowej” pomocy PBN).

Tak więc pozostawiono „Moduł Repozytoryjny” autorom (jako system „społecznej rozbudowy i wspólnej pracy nad jakością danych„), a dla celów parametryzacji utworzono „Moduł Sprawozdawczy PBN”.

Moduł Sprawozdawczy

Moduł Sprawozdawczy PBN został opracowany jako narzędzie realizacji rozporządzenia MNiSW z dnia 29 czerwca 2015. Został on wykonany jako dodatkowy fragment strony PBN. Wykorzystanie tej samej platformy pozwoliło przygotować narzędzie „na czas” i zgodnie z wymogami. Wykorzystano (lekko zmodyfikowany) stary moduł importów masowych oraz pospiesznie dopisano możliwość ręcznej edycji, a także przeniesienia danych z „Modułu Repozytoryjnego”.

Dwa pierwsze sprawozdania ujawniły sporo „niedociągnięć”. Zarówno w rozporządzeniu, techniczne w samym module. Ale także merytoryczne w module. M.in. wynikające z chęci zachowania wymogów rozporządzenia, a jednocześnie realizmu. Np. rozporządzenie obligatoryjnie wymaga wielu danych, co do których operator PBN zdaje sobie sprawę, że jednostki naukowe nie będą w stanie ich podać. Zwłaszcza pod wspólną presją czasu. W konsekwencji pomija pewne aspekty walidacji pozwalając na sprawozdawanie niespójnych danych.

Nowa aplikacja sprawozdawcza PBN

Przed trzecim sprawozdaniem operator PBN zdecydował się na radykalny krok – przygotowanie całkiem nowej aplikacji. Nie można było pozbyć się danych i zacząć „od zera”, ale zastosowano nowe podejście do obsługi, nowy szablon interfejsu użytkownika i nowe mechanizmy serwerowe.

Zachowawczo, nie zrezygnowano całkiem z dopracowywania starego systemu sprawozdawczego, ale główne siły skierowano do rozwoju nowej aplikacji (znajdującej się pod adresem pbn-ms.opi.org.pl/pbn-report-web/). Przygotowując sprawozdanie za pierwsze półrocze roku 2016, użyliśmy nowej aplikacji wysyłając dane (nowe i zaktualizowane) zgodnie z najnowszymi wytycznymi (ostatnie zmiany są datowane na 30.07.2016).

Pracowników naukowych chcących monitorować skuteczność naszych działań również zachęcamy do korzystania z nowej aplikacji. Udostępnia ona w jednym miejscu (na wspólnej liście) informacje zarówno z modułu repozytoryjnego, jak i sprawozdawczego.

Ciągłe zmiany – oby na lepsze

Polska Bibliografia Naukowa od początku nie miała łatwo. Ambitne (wielu mówiło nierealne) założenia, niedostateczne konsultacje przedwdrożeniowe, wielokrotne zmiany operatorów, praca pod presją…

Jako jedni z pierwszych zaczęliśmy intensywnie wykorzystywać moduł importu. Niedopracowany moduł. Z perspektywy czasu nie był to dobry ruch, gdyż błędy powstałe na początku nie zostały nigdy skorygowane przez operatora. Deklarowane poprawki niekiedy rozwiązywały problem, ale po jednej takiej poprawce uaktualnienie publikacji skutkowało „odpięciem” od bazy instytucji. A polecono zaktualizować wszystko co się da. Kolejny operator obiecywał… i w końcu wyłączył funkcję.

Moduł POL-index (tworzony przez innego operatora) wyszedł dużo sprawniej. Technicznie inna platforma, szybsza i stabilniejsza praca, minimalne uchybienia przy edycji. Inną rzeczą jest, czy główne zadanie – automatyczne wiązanie cytowań – zostało osiągnięte.

I moduł sprawozdawczy. Początkowo znów koszmar, kolejna zmiana operatora… aktualnie nowa aplikacja pozwala wierzyć, że idziemy w dobrą stronę. Tyle, że nie można robić nic na pamięć, bo nowe aktualizacje potrafią pojawiać się nawet dwa razy na tydzień.

informacje na dzień 2016.09.20.
opracował Antoni Gerc